Exoten zijn planten en dieren die oorspronkelijk niet in Nederland of Europa voorkomen. Zij zijn ingevoerd of meegekomen met schepen of auto’s. Vaak hebben exoten geen natuurlijke vijanden, waardoor hun aantal snel kan groeien en zij een bedreiging kunnen gaan vormen voor de natuur en gezondheid van mensen. Dit zijn de zogenaamde invasieve exoten. In de Europese exotenverordening zijn afspraken vastgelegd over de bestrijding van deze exoten. In de bijbehorende Unielijst is opgenomen om welke exoten het gaat. De lijst krijgt regelmatig een update. Een deel van de invasieve exoten op de Unielijst komt voor in Nederland. Zij worden door de overheid bestreden. De belangrijkste maatregelen zijn: • Voorkomen dat schadelijke exoten het land binnenkomen. • Komen exoten toch binnen? Dan is het belangrijk de dieren zo snel mogelijk uit het milieu weg te halen. En planten te vernietigen. • Het is verboden om invasieve soorten in te voeren, te kweken of te fokken, te verhandelen of te bezitten. Dierenwinkels, tuincentra en ook particulieren mogen de planten en dieren op de lijst niet verkopen.
INVASIEVE EXOTEN – PLANTEN
Voorbeelden van planten die onder de invasie exoten vallen en problemen kunnen veroorzaken zijn onder andere de Japanse duizendknoop en de Reuzenberenklauw. De Japanse duizendknoop kan gebouwen, wegen en dijken beschadigen. De Reuzenberenklauw, hij kan wel 4 meter hoog worden, verdringt andere planten en kan grote blaren op de huid veroorzaken.
Waterplanten
Exotische waterplanten komen sinds circa 2000 steeds meer voor in sloten en vaarten. Door de sterke, woekerende groei belemmeren ze de doorstroming van de watergangen. Ook ontstaat zuurstofgebrek in het water en worden andere planten verdrongen. Hierdoor vormen ze een bedreiging voor het overige waterleven. Zie voor meer informatie de website van het Hoogheemraadschap van Rijnland, www.rijnland.net
INVASIEVE EXOTEN – DIEREN
Voorbeelden van dieren die onder de invasie exoten vallen zijn de muskusrat en rivierkreeften. Muskusratten graven onder meer holen in dijken en oevers, waardoor deze verzwakken. Landbouwvoertuigen kunnen komen vast te zitten of wegzakken in de holen en koeien kunnen zich verwonden aan hun poten. Zij veroorzaken ook vraatschade en kunnen drager zijn van diverse parasieten. De invasieve rivierkreeften, waaronder de rode Amerikaanse rivierkreeft, beschadigen oevers en tasten de waterkwaliteit aan. Zij vreten onderwaterplanten en maken ze kapot. Dit heeft negatieve gevolgen voor inheemse soorten die afhankelijk zijn van deze planten, zoals diverse soorten vissen, amfibieën, kevers en vogels die broeden in waterplantenvegetaties. Vaak is de rode Amerikaanse rivierkreeft ook op het land of de weg te vinden. Deze soort kruipt namelijk uit het water om nieuw leefgebied te zoeken.
WAT TE DOEN ALS U EEN INVASIEVE SOORT AANTREFT?
1. Een invasieve plant in de tuin. Het is niet verboden om deze in uw tuin te hebben staan. Voorkom wel verdere verspreiding van de plant. Gooi daarom het afval van de plant in de grijze container. Dus niet in de groene container of op de composthoop; hier kan de plant zich voortplanten en verspreiden. Geef hem niet weg en ruil hem ook niet; daarmee voorkomt u niet alleen verspreiding, maar ook dat u in overtreding bent van de Verordening Invasieve uitheemse soorten. 2. Een invasieve plant in de berm of openbaar groen. Meld dit bij de gemeente. 3. Een invasieve waterplant. Meld dit bij het Hoogheemraadschap van Rijnland. Het verwijderen moet namelijk door vakmensen gebeuren om verergering van de situatie te voorkomen. Het brengt voor de eigenaar geen kosten met zich mee. U kunt het telefonisch melden 071 – 306 35 35 of via het meldformulier www.rijnland.net/ 4. Een muskusrat. Meld dit bij het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden, www.hdsr.nl Dit waterschap is verantwoordelijk voor de bestrijding van de muskusratten in Utrecht en een groot deel van Zuid-Holland, waaronder het Reeuwijkse Plassengebied en aanliggende polders. 5. Een rivierkreeft. Het bevissen van invasieve rivierkreeften is alleen toegestaan aan een beroepsvisser. Heeft een sportvisser een rivierkreeft aan de hengel? Als de kreeft bijvangst is, kan hij hem direct terugzetten of op humane wijze doden. Hij mag de kreeft (niet levend!) ook meenemen voor eigen consumptie, maar op geen enkel andere wijze gebruiken.